Photo credit: blachswan via VisualHunt.com / CC BY

Porzana pusilla (Pallas 1776: Rallus pusillus). Eng. baillon’s crake. Ned. kleinst waterhoen.

Latijn pusillus betekende klein (was een verkleining van Latijn pusus: jongen, jongetje). Voor het kleine zie bij het klein waterhoen, porzana parva. Latijn parvus betekende óók klein.

Pallas ontdekt de vogel in het Siberische Daoerië, voor dat gebied zie bij cecropis daurica voor de roodstuitzwaluw. In Europa ontdekt men hem later pas, door het spaarzame voorkomen en de verborgen leefwijze. Men wist ook nog niet dat Pallas hem al in 1776 beschreven had. De Franse naturalist Louis Baillon bemachtigt in Noordwest-Frankrijk een exemplaar en stuurt het in 1819 naar Louis Vieillot, die hem er met rallus bailloni voor eert. Temminck, die de vogel eerst gallinula stellaris had genoemd (voor de witte spikkels bovenop, zie stellaris bij de roerdomp, botaurus stellaris) verandert dat in 1820 in gallinula baillonii. En zo kent men het kleinst waterhoen in Europa als de ral of het waterhoen van Baillon.

Eerder staat hij misschien op een 16e eeuwse kleurtekening, gepubliceerd in Olson 2007 (p.482). De tekening lijkt iets meer een juveniel kleín waterhoen, maar Olson denkt: een juveniel kleinst waterhoen. Op de tekening wordt hij in het Frans kwartelkoning genoemd, waarschijnlijk bij gebrek aan een andere naam, maar er staat ook ortygometra palustris, vrij vertaald moeraskwartelkoning, en broedend is het kleinst waterhoen méér een vogel van moerassen dan het klein waterhoen.